Nederlander verlangt rust

Een warme kerst zonder gedoe: dát is waar de meeste Nederlanders in 2025 naar verlangen. December zou de maand van verbinding moeten zijn, maar voelt voor velen als een verplicht nummer. Uit onderzoek van Greetz blijkt dat 55% zich sociaal onder druk gezet voelt om ‘gezellig’ te doen. Sociaal psycholoog Dr. Tila Pronk noemt dit “de kerstparadox”: het verlangen naar rust én naar verbinding tegelijk.

Niet het kerstdiner zelf, maar de familie-app groep blijkt de grootste aanjager van kerststress. Voor 31% vormt het voortdurende overleg over plannen en verwachtingen een belangrijke bron van spanning. Kerstmuziek in winkels (32%) en de druk om alles perfect te laten verlopen (25%) versterken dat gevoel nog eens extra. Volgens Pronk is dat herkenbaar vanuit de gedragswetenschap: “De combinatie van sociale verplichtingen en tijdsdruk leidt tot cognitieve overbelasting. Het is geen wonder dat we snel overprikkeld raken.”

Meer dan de helft van de Nederlanders (53%) geeft aan kerststress bewust te willen vermijden. Ze koken minder zelf, organiseren minder en kiezen vaker voor ontspanning. Toch blijft de keuken voor 1 op de 5 Nederlanders een klassiek strijdtoneel. Pronk: “Wie iedereen tevreden wil houden, raakt zelf overprikkeld. Net als in het vliegtuig: eerst je eigen zuurstofmasker op. Als je zelf ontspannen bent, werkt dat aanstekelijk.”

Ondanks de toenemende behoefte aan rust blijft verbinding het belangrijkst. 67% van de Nederlanders vindt het pas écht kerst als we samen zijn. Cadeaus spelen een kleine rol, en een onverwachte kerstkaart wordt als meer bijzonder ervaren.